رژیم کتوژنیک یا به اختصار کتو (Ketogenic Diet)، یکی از رژیم‌های لاغری محبوب در سراسر دنیا شناخته می‌شود که تمرکز اصلی آن بر مصرف چربی‌های سالم و پروتئین‌ها است. در کاهش وزن، برنامه‌های غذایی که کم‌کربوهیدرات و پروتئین‌محور دارند در رژیم کتوژینک معمولاً بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. رژیم‌های غذایی نظیر پالئو، ساوت بیچ و اتکینز نیز در این دسته قرار می‌گیرند و گاه به آن‌ها رژیم‌های کتوژنیک یا کتو گفته می‌شود.
رژیم های کتوژنیک در برابر دیابت، سرطان، صرع و بیماری آلزایمر فواید داشته باشند. در ادامه به اصول ابتدایی این برنامه غذایی می پردازیم.
راهنمای جامع رژیم کتوژنیک
رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات و پرچرب است که شباهت های زیادی با رژیم های اتکینز و کم کربوهیدرات دارد. این رژیم شامل کاهش شدید مصرف کربوهیدرات و جایگزینی آن با چربی است. این کاهش کربوهیدرات بدن شما را در یک حالت متابولیک به نام کتوز قرار می دهد.
آیا رژیم کتوژنیک سبب چربی‌سوزی سریع می‌شود؟
رژیم کتوژنیک، که به عنوان رژیم کتو یا رژیم چربی نیز شناخته می‌شود، یک برنامه غذایی است که مصرف کربوهیدرات‌ها را به شدت کاهش داده و آن‌ها را با چربی‌های سالم جایگزین می‌کند. این رویکرد غذایی بدن را وارد حالتی به نام کتوز می‌کند، که در آن کبد چربی‌ها را به مولکول‌هایی به نام کتون تبدیل می‌کند. کتون‌ها به عنوان منبع جایگزین انرژی برای مغز، قلب و عضلات عمل می‌کنند.
برای دستیابی به کتوز، مصرف کربوهیدرات‌ها باید به کمتر از ۵۰ گرم در روز محدود شود، که باعث می‌شود بدن به سوزاندن چربی‌ها برای تولید انرژی روی بیاورد. این رژیم شامل مصرف مقادیر بالای چربی‌های سالم مانند آووکادو، روغن زیتون و مغزها، مقدار متوسطی پروتئین مانند گوشت، ماهی و تخم‌مرغ، و مقدار بسیار کمی کربوهیدرات از سبزیجات غیرنشاسته‌ای است.
کتوزیس در کتوژنیک چیست؟
راهنمای جامع رژیم کتوژنیک به شما کمک می‌کند تا اصول اساسی این رژیم را به‌طور کامل درک کنید و به‌درستی اجرا کنید. رژیم کتوژنیک یک برنامه غذایی است که با کاهش شدید مصرف کربوهیدرات و افزایش چربی، بدن را در حالت کتوز قرار می‌دهد. در این حالت، بدن به جای استفاده از کربوهیدرات‌ها، از چربی‌ها به عنوان منبع اصلی انرژی بهره می‌برد. این راهنما شامل نکات کلیدی در مورد انتخاب مواد غذایی مناسب، تنظیم مقدار پروتئین و چربی، و توصیه‌های عملی برای حفظ و دستیابی به اهداف رژیمی شما خواهد بود.
در رژیم کتوژنیک ، مصرف کربوهیدرات‌ها به شدت کاهش یافته و با چربی‌ها جایگزین می‌شود. این تغییر باعث می‌شود بدن وارد حالت متابولیکی به نام کتوز شود.
کتوز یک حالت متابولیکی است که در آن بدن به جای استفاده از کربوهیدرات‌ها، از چربی به عنوان منبع اصلی انرژی بهره می‌برد. در این وضعیت، بدن به طور کارآمدی چربی‌ها را برای تولید انرژی می‌سوزاند و در کبد آن‌ها را به مولکول‌هایی به نام کتون تبدیل می‌کند. این کتون‌ها می‌توانند انرژی مورد نیاز مغز را تامین کنند. برای دستیابی به این حالت، رژیم کتوژنیک، که شامل مصرف بسیار کم کربوهیدرات و افزایش چربی‌های سالم است، به عنوان بهترین روش شناخته می‌شود.
کتوزیس تغذیه‌ای زمانی رخ می‌دهد که بدن به جای گلوکز، چربی را به عنوان منبع انرژی انتخاب می‌کند. هدف اصلی رژیم کتوژنیک، القای همین وضعیت در بدن است، زیرا این فرآیند می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. با محدود کردن مصرف کربوهیدرات‌ها به حدود ۲۰ تا ۵۰ گرم در روز و تمرکز بر مصرف چربی‌های سالم از منابعی مانند گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، آجیل و روغن‌های سالم، بدن وارد حالت کتوزیس می‌شود و به طور مؤثری از ذخایر چربی برای تامین انرژی استفاده می‌کند.
فواید رژیم کتوژنیک در سلامتی :
| تاثیر رژیم کتوژنیک | درمان بیماری‌های: |
| بهبود عوامل خطر قلب و عروق مانند کاهش چربی بدن، افزایش کلسترول خوب (HDL)، کاهش فشار خون و کنترل قند خون | سلامت قلب و عروق |
| بررسی به عنوان درمان فرعی برای سرطان به دلیل احتمال کند کردن رشد تومور | کمک به بهبود سرطان |
| کاهش علائم و کند کردن پیشرفت بیماری آلزایمر | بهبود بیماری آلزایمر |
| کاهش قابل توجه تشنج در کودکان مبتلا به صرع | کاهش علائم صرع |
| کمک به بهبود علائم بیماری پارکینسون (نیازمند تحقیقات بیشتر) | بهبود بیماری پارکینسون |
| کاهش سطح انسولین که ممکن است در مدیریت سندرم تخمدان پلی‌کیستیک موثر باشد | کمک به درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک |
| بهبود نتایج آسیب‌های مغزی تروماتیک در برخی تحقیقات | صدمات مغزی |
انواع رژیم های کتوژنیک:
رژیم‌های کتوژنیک در چند نوع مختلف ارائه می‌شوند که هر کدام با توجه به نیازها و اهداف افراد متفاوت است. این نوع از رژیم شامل استاندارد « SKD » با مصرف بسیار کم کربوهیدرات و بالای چربی، رژیم کتوژنیک دوره‌ای «CKD» که شامل دوره‌های مشخصی از مصرف بالای کربوهیدرات است، رژیم کتوژنیک هدفمند «TKD »که مصرف کربوهیدرات‌ها را در زمان‌های خاصی مثل قبل از تمرین ورزشی مجاز می‌داند، رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا که در آن نسبت پروتئین بیشتری مصرف می‌شود. هر یک از این انواع برای اهداف مختلفی که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
رژیم کتوژنیک استاندارد (SKD):
این یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات، پروتئین متوسط و چربی بالا است. به طور معمول حاوی 70٪ چربی، 20٪ پروتئین و تنها 10٪ کربوهیدرات است.
رژیم کتوژنیک چرخه‌ای (CKD):
این رژیم شامل دوره‌هایی از مصرف مجدد کربوهیدرات بیشتر است، مانند 5 روز کتوژنیک و به دنبال آن 2 روز پر کربوهیدرات.
رژیم کتوژنیک هدفمند (TKD):
این رژیم به شما امکان می دهد کربوهیدرات ها را در حین تمرین اضافه کنید.
رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا:
این رژیم غذایی مشابه رژیم کتوژنیک استاندارد است، اما حاوی پروتئین بیشتری است. این نسبت اغلب 60 درصد چربی، 35 درصد پروتئین و 5 درصد کربوهیدرات است.
تمام انواع رژیم‌های کتوژنیک استاندارد و پر پروتئین به طور گسترده مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته‌اند. رژیم‌های کتوژنیک چرخه‌ای و هدفمند، که روش‌های پیچیده‌تری هستند، عمدتاً توسط بدنسازان و ورزشکاران استفاده می‌شوند. اطلاعات این مقاله بیشتر بر رژیم کتوژنیک استاندارد (SKD) تمرکز دارد، اگرچه برای راهنمایی و مشاوره اصولی دیگر نسخه‌های رژیم کتوژینک با دکتر مهشید دژن تماس بگیرید.
کاهش وزن بدون گرسنگی با رژیم کتوژنیک
یکی از دلایل اصلی سختی در رژیم‌های کاهش وزن، احساس گرسنگی شدید است. برخلاف تصور عموم، کاهش مصرف کربوهیدرات و افزایش پروتئین و چربی‌ها، به جای افزایش اشتها، آن را سرکوب می‌کند. رژیم کتوژنیک با تمرکز بر این گروه‌های غذایی، متابولیسم و چربی سوزی را تسریع می‌بخشد و هورمون‌های سیری را تحریک می‌کند که این امر سبب کاهش گرسنگی و افزایش چربی‌سوزی در افراد می‌شود، همچنین رژیم کتوژنیک نه‌تنها در چربی‌سوزی موثر است، بلکه از رژیم‌های کالری محدود نیز کارآمدتر عمل می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که از رژیم کتوژنیک استفاده می‌کنند، در مقایسه با دیگران، دو تا سه برابر کاهش وزن بیشتری را تجربه می‌کنند، به‌ویژه در هفته‌های اولیه.
برای دریافت بهترین مشاوره تناسب اندام با رژیم کتوژنیک، با بهترین متخصص رژیم کتوژنیک در غرب تهران تماس بگیرید. دکتر تغذیه ما با بهره‌گیری از دانش دستگاه‌های پیشرفته آنالیز بدن، شرایط زندگی و وضعیت بدنی شما را به دقت ارزیابی می‌کند. امکان مشاوره تغذیه رژیم کتوژنیک آنلاین نیز فراهم است، تا بتوانید به راحتی و بدون نیاز به مراجعه حضوری، از خدمات تخصصی بهره‌مند شوید و یک برنامه غذایی سالم و متعادل را آغاز کنید.
بدون نظر